Çizgi Film Yönetmeni Bahattin Alkaç

Bahattin Alkaç, 1956 yılında Çorum'da doğdu. İlk ve orta öğrenimini Ankara'da tamamladı. İşçi ailesi olarak 1972 yılında Almanya'ya gitti. Çok iyi derecede Almanca öğrenen Alkaç elektrik, elektronik ve mekanik kurslarına katıldı.

Sinemaya duyduğu büyük ilgi yüzünden amatör olarak filmciliğe başladı. Sinemanın büyülü dünyasıyla tanışınca kulaktan dolma bilgiler ona yetmedi ve Almanya'da çok yaygın olan Volks Hoch Schule (Halk Eğitim Okulu)'nin bir dizi kurslarına katılarak sinema tekniğini öğrendi. Çizgi filme merakı üzerine 3 yıllık bir animasyon eğitim kursuna katıldı.

İlk yaptığı işler reel filmler üzerineydi. 1978 yılında Frankfurt'ta Kinder und Jugend Film Zentrum (Çocuk ve Gençlik Film Merkezi) için Türkiye belgeseli çekti. 1979 yılında “Taekwando'ya İlk Adım” videosunu hazırladı. Ardından Meyvalin meşrubatlarının reklam filmini çekti. Aynı yıl Kasırga Video adına bir dizi Hint filminin Türkçe dublajını yaptı.

1980 yılında kendi imkânları ile 4 dakikalık “Tombişin Öyküsü” adlı çizgi filmi 16 mm.lik olarak üretti. Almanya Oberhausen kentinde yapılan uluslararası kısa metrajlı film yarışmasında övgüye değer bulundu ve plaketle onurlandırıldı. 1982’den itibaren profesyonel olarak Patzke Elektronik şirketinde Animasyon Yönetmeni ve kameraman olarak çalışmaya başladı. 1983 yılında “Tonton ile Afacan” çizgi filmini Trafik Eğitim Dairesi Başkanlığı'nın düzenlemiş olduğu yarışma için hazırladı.

1984 yılında Türkiye'ye kesin dönüş yaptı. Askerlik görevinden sonra 1986’da “Ağustos Böceği ile Karınca” çizgi filmini Kültür Bakanlığı'nın açmış olduğu yarışma için hazırladı ve birincilik ödülü aldı. 1987 yılında daha önce yapmış olduğu “Tombiş’in Öyküsü” ile Kültür Bakanlığı ödülünü ikinci kez kazandı. Aynı yıl Artem A.Ş.'de animasyon yönetmeni olarak işe başladı. Orada “Öğretmenin Değeri” ve “İsmail Dümbüllü” çizgi filmlerini üretti.  13 bölüm olarak hazırladığı “Can ile Tomtini” TRT tarafından yurt dışına satıldı.

1988 yılında Damla Animasyon A.Ş.’yi kurdu. TRT için “Deli Dumrul”, “Benekli ile Arkadaşları”, “Ana Okulu”, “Şermin” ve “Osman Dede” filmlerini üretti. “Şermin”, TRT tarafından yurtdışına satıldı.

1989 yılında Damla Animasyon A.Ş.’den ayrılarak kendi şirketi olan Denge Animasyon ve Reklam Tic. San. LTD. şirketini kurdu. Bu stüdyoda aşağıdaki 2B çizgi filmleri üretti.

-TRT için 13 × 15 dakikalık “Sihirli Pabuçlar” (TRT tarafından yurt dışına satıldı.)
-Diyanet İşleri Başkanlığı için 4 × 20 dakikalık “Emre” 

-Kültür Bakanlığı için 3 × 15 dakikalık “Manas Destanı”

-Tele Çizgi A.Ş. için 1 × 45 dakikalık “Keloğlan”
-Tele Çizgi A.Ş. için 1 × 10 dakikalık “Küçük Mücahit”
-Göreme Animasyon A.Ş. için 2 × 10 dakikalık “Mesneviden Hikayeler”
-TRT için 17 × 1 dakikalık “Susam Sokağı”
-TRT için "Can ile Tomtini"

-Suudi Arabistan için 1 × 5 dakikalık  “Somali”
-TGRT için 1 × 60 dakikalık “İmam Şamil” 

-Animatek A.Ş. için 1 × 21 dakikalık “Süper Kelaynak”
-Zaman Yayıncılık için 1 × 45 dakikalık “Bosna Alevler İçinde”
-TGRT için 13 × 4 dakikalık “Anadolu’dan Hikâyeler”
-TGRT için 13 × 10 dakikalık “Keloğlan”
-Diyanet İşleri Başkanlığı için 1 × 40 dakikalık “Hüzün Gezegeni”
-TGRT için 8 × 35 dakikalık “Türk Masalları”
-Almanya Penta TV için 300 × 15 saniyelik kısa skeçler
-Almanya Penta TV için 13 × 24 dakikalık “Max ve Molly'nin Maceraları” 

-1996 Ankara Film Festivali için 2 dakikalık “Sevimli Palyaço”
-Almanya ND-Vision için 2 × 1 dakikalık “Globi”
-Almanya Cologne Cartoon için 7x25 dakikalık “Albert Dedi Ki” 

-Almanya Cologne Cartoon için “Janosch 1-2”

-SPI (ABD)  ve Cari Cartoon (Avusturya) için “Baydog”

-İspanya Stüdyo Camara için “Atrezzo”

-İspanya Apiary Animasyon için “Mouse Factory”

-Avusturya Cari Cartoon için "Everybody" ve "Gorax"
-Sabah Gazetesi için “Kral Çıplak” adlı reklam filmi

-Almanya Penta TV için 5 dakikalık “Penguen”

-Raspail (Fransa) ve SPI (ABD) için 26x22 “Toromiro’nun Çocukları”
-Almanya Penta TV için 2 dakikalık demo proje “Leo”

-Arabistan Ella için “Meryem Nine” sinema filmi
-TRT Çocuk için “Şehirdeki Kedi”, “Serçe Kuş” ve “Kuzucuk” animasyonlarını üretti. 

Bahattin Alkaç, 17 Mart 2014'te vefat etti.

     
Not:
1- Arif Çetiner, "Albert Sagt" çizgi filminden kareler koymuş bloğuna, buradan bakabilirsiniz. 
2- Kemal Yargıcı, Denge Animasyon'da yaptığı işlerin demosunu paylaşmış bloğunda, ilgilenenler buraya bakabilir: Denge Animasyon

Bu röportaj Bilişim Dergisi'nin 147. sayısısında yayımlanmıştır. 

-Animasyonla ilgilenmeye nasıl ve ne zaman başladınız?

Çocukluğumdan beri hep çizmek istedim ama beceremedim o yüzdendir ki aklımda hep çizgi film yapmaya şartlandırmaya zorladım kendimi Acınacak bir durum gibi görünse de içimde yatan o sanat duygusu kendimi bilmeden çıktı ortaya. Çizgi film sanatı… Çizemesem de yapacaktım bu sanatı, bir merak bir heyecan. İşte öyle başladı. Almanya’da eğitim ve yıllara dayanan deneyim ve binlerce çizgi film… Şu an TRT çocuk için yaptığım Cahit Zarifoğlu’nun “Serçe Kuş” adlı eserinin çizgi film dizisinin yönetmenliğini yapıyorum.

-Yönetmen gözüyle iki ve üç boyutlu animasyon arasındaki farklar nelerdir?

Arasında hiçbir fark yoktur animasyon animasyondur. Tek fark birinin elle çizilmesi, diğerinin bilgisayarla yapılması ama bilgisayarda anime eden de bir animatördür.

-Türkiye’de animasyon eğitimi nerelerde veriliyor? Verilen animasyon eğitimi hakkında ne düşünüyorsunuz?

İlk olarak Eskişehir Anadolu Üniversitesi’nde başladı. Şu an birçok üniversitede animasyon dersleri veriliyor. Bunun yanı sıra özel kurslar da var İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde, ama bu derslerin hiçbiri yeterli değil. Çünkü benim inandığım animasyonun temel kurallarını bilmeleri sadece birkaç saatlik derstir, ondan sonraki süreç pratiktir.

-Kimler animasyon alanında çalışabilir? Bu alanda çalışmak için gereken şartlar nelerdir?

Bu sanatı yüreği titreyen herkes yapabilir. Biri yazar, diğeri çizer, biri boyar, biri de yönetir vs.

-Türkiye’de animasyonun mevcut durumundan söz eder misiniz? Animasyon alanındaki gelişmeler ve eksiklikler nelerdir?

Şu an animasyondaki gidişatımız oldukça iyi ama bunun için bu işe gönül veren gençlerimizi eğitmemiz ve yüreklendirmemiz gerekiyor ama bunun için bir animasyon sektörünün oluşması gerekir, maalesef şu an öyle bir sektör yok. Eksikleri ise sektör olmayışı, işin devamlığının olmayışı...

-Bir çizgi film projesinin ortaya çıkmasını sağlayan birimler nelerdir?

Sipariş almamızJ

-Türkiye’de yapılmış animasyonlar hakkında neler söyleyebilirsiniz?

Bence çok güzel işler çıkartıyoruz. Tek eksiğimiz bilgi paylaşımı. Eğer bir şekilde animasyoncular bir araya gelip tek yürek olursa daha ciddi projelere imza atarız.

-Dünyada animasyonun geldiği son durum nedir?

Teknik olarak biz hâlâ Amerika’yı takip ediyoruz ama zaman zaman izlediğim yerli animasyon filmlerinde bizden de iyi sanatçılar olduğunu görüyorum.

-TRT Çocuk’un animasyon stüdyolarına katkısı nedir?

TRT’nin bir devlet kurumu olarak gelenek, görenek ve ananelerimize sahip çıkmak gibi bir sorumluluğu var. Yıllarca animasyona destek veren TRT, hem sektörün gelişmesini sağladı, hem de animasyona gönül verenleri yüreklendirerek sahip çıktı. TRT Çocuk’la birlikte bir animasyon sektörü oluşmaya başlasa da bu yeterli değil. En son çıkan RTÜK yasasında, “Yerel yayın yapan bütün kanalların yayınladıkları animasyon filmlerin yüzde 20’sinin yerli olması zorunludur” maddesi yer aldı. Eğer bunu yasa yapanlar takip ederse işte o zaman gerçekten bir çizgi film sektörü oluşacaktır. 

Nefise Abalı

1-Denge Animasyon'la ilgili fotoğraflar Gökhan Alkaç'a aittir. Bloğumda paylaşmama izin verdiği için teşekkür ederim. Buradaki fotoğrafları kullanmak isteyenlerin mutlaka kaynak belirtmesi gerekir.

Kaynakça:

http://cizgi-animasyon.blogspot.com.tr/2009/12/denge-animasyon-ankara.html

http://cizgifilmatolyesi.blogspot.com.tr/2012/10/2b-animator.html

http://www.kameraarkasi.org/yonetmenler/bahattinalkac.html

http://tiyatroturkiye.com/forum/viewtopic.php?t=1251-1981-1990-turk-sinemasi

http://tr.wikipedia.org/wiki/Yalva%C3%A7_Ural

http://www.imdb.com/title/tt0981239/

http://mizahhaber.blogspot.com.tr/2014/03/halil-iyildirimin-cizgisiyle.html

http://huseyinavnisarikaya.blogspot.com.tr/2013/01/kuzucuk-trt-cocuk.html